Yannicks missie voor Mexico!

Mijn derde en laatste gemeenschap waar ik als mensenrechtewaarnemer ben geweest is Huitepec. Huitepec is geen kattepis. Deze gemeenschap is niet voor iedereen weggelegd. Af en toe leek ons verblijf net een aflevering van ´Wie is de Weakest Link en Survival of the Fittest in het kwadraat`, waarbij een voor een alle waarnemers het loodje legde en moesten afhaken. Verwondingen, parasieten, salmonella, buikpijn, kou, honger, ik heb het allemaal voorbij zien komen en achter me gelaten. In de loop der jaren heb ik al heel wat reiservaring opgedaan. Plassen zonder wc papier? Geen probleem. Buikpijn? Ach dan hebben die bacterien ook wat te eten. Kou? Ik trek gewoon nog een extra tshirt aan.

Huitepec is een zapatistengemeenschap vlakbij San Cristobal de las Casas. De gemeenschap woonde daar vredig tot 2007 toen de overheid ineens zijn aandacht had gevestigd op de prachtige natuur waarin deze gemeenschap woonde. De overheid probeerde de bewoners vervolgens over te halen om het natuurreservaat te verkopen om daar een mirador (uitkijkpunt), een cafetaria (een cafe) en een zoologico (dierentuin) van te maken om zo toeristen aan te trekken en - hoe verrassend - goed geld mee te verdienen.

Waarom zijn er in de gemeenschap Huitepec mensenrechtenwaarnemers nodig? 'Zodat we niet alleen zijn in de strijd voor het behoud van Moeder Aarde' zoals een compa (compañera) zo mooi zei. En niet alleen dat.....de afgelopen 7 jaar hebben de Zapatisten behoorlijk wat bedreigingen aan hun adres gehad van de overheid die op een gewelddadige manier probeerde de Zapatisten over te halen om het reservaat te verkopen. En wat wil je? Met zo'n paradijs?

Het is speciaal om in Huitepec te zijn. Niet zomaar iedereen mag daar komen. Het natuurreservaat wat toebehoort aan de Zapatisten omvat zo'n 102 hectare land en elke dag lopen de compa's van de gemeenschap 'rondes' om te kijken of er onregelmatigheden zijn in het park; of er geen vreemdelingen binnen zijn gedrongen en hout hebben meegenomen, of er geen afval ligt etc. Wij als mensenrechtenwaarnemers helpen de compa's daarbij en dat betekende elke dag 3 a 5 uur lopen. Ik vond het heerlijk om de dag te beginnen met een fikse wandeling en moest soms moeite doen om het gevoel van `vakantie hebben` van me af te zetten. We waren daar natuurlijk niet voor niks.

Deze bewaking van het natuurreservaat kost natuurlijk tijd en energie en in de loop der jaren zijn er heel wat families afgehaakt omdat ze het niet meer aankonden. Het kost erg veel tijd om een paar keer per week beschikbaar te zijn en het park te bewaken. In de tijd dat je in het park bent, kan je natuurlijk ook op het land werken en zo geld verdienen. Een flink aantal families hebben dan ook in de loop der jaren de Zapatistengemeenschap verlaten om hun heil ergens anders te zoeken. Armoede speelt een grote rol. Daarnaast heeft de overheid in het verleden geprobeerd de Zapatistengemeenschap met omkoping over te halen het land te verlaten. Om het uiteraard zelf voor andere doeleinden te gebruiken.

Tijdens een van de wandelingen in de natuur bedacht ik me hoe klein de wereld eigenlijk is en hoe verbonden we met elkaar zijn. Als consumenten zijn we allemaal schuldig aan het gebruiken van de natuurlijk producten van Moeder Aarde. Of je nou in Europa, Latijns Amerika of Afrika woont. Mijn verblijf in Chiapas heeft me doen reflecteren over mijn eigen rol als consumist, maar ook als toerist. Er zijn in Mexico meer dan genoeg voorbeelden te bedenken van indianen die verjaagd worden van hun grond door de overheid die economische winst ziet in hun stuk land waar ze wonen. Vaak gaan deze desplazamentos (verdrijvingen/verjagingen) gepaard met veel geweld. En dat allemaal om bijvoorbeeld een toeristisch attractiepark aan te leggen, om er een aantal hotels neer te planten of om jou te voorzien van een lekker bordje eten. Ik ga er bijna van op mijn tenen lopen. Welke gevolgen heeft mijn gedrag voor mijn medemens? Wil ik nog wel reizen en wat kan ik consumeren zonder de natuur schade te berokkenen? Of kan het ook op een andere (verantwoordelijke) manier?

Niet alleen de overheid, maar ook mulinationals azen op de prachtige rijkdom die de natuur in Chiapas, Mexico te bieden heeft. Neem bijvoorbeeld de multinational Coca Cola. Coca Cola blijkt zich in heel Mexico gevestigd te hebben in de buurt van alle grote waterbronnen. Water heeft Coca Cola nodig voor de productie van het geliefde drankje; voor 2 liter coca cola gebruikt Coca Cola maar liefst 8 liter water. Kun je nagaan wat een klein land als Nederland al consumeert aan Coca Cola op jaarbasis en hoeveel water je daarvoor wel niet nodig hebt. Vaak gaat het om grote hoeveelheden water wat wordt afgenomen van de gemeenschappen. De inwoners komen uiteindelijk zelf met een watertekort te zitten.

Gedurende een van de laatste dagen in de gemeenschap had ik een emotioneel moment; Niet alleen was ik fysiek moe van het vele lopen, maar ook waren er wat persoonlijke zaken waarover ik was gaan nadenken tijdens het wandelen. Het mooie verhaal van de Zapatisten in Huitepec had me verder erg aangegrepen. Tijdens het lopen heb je meer dan genoeg tijd om na te denken over dingen waar je normaal in de drukke stad met haar vele afleidingen niet zo snel aan toekomt. Het fysieke bewegen zorgde ervoor dat mijn gedachten gingen stromen.

Tijdens mijn huilbui trooste de compa me met de lieve woorden 'Mira compañera, todo nosotros estamos luchando. No eres sola'. (Luister vriendin, we vechten allemaal en daar sta je niet alleen in). Ze probeerde me te troosten en deed dat op een ontzettend lieve manier. (Dit zorgde er uiteraard voor dat er een nieuwe stortvloed tranen op gang kwam). In het begin voelde ik me schuldig; 'hoe kan je mijn klein piettelutige problemen nou vergelijken met de resistencia (strijd) die de Zapatisten al jarenlang voeren? De strijd voor het behoud van hun natuur en alle bedreigingen die deze mensen te verduren hebben'. Later bedacht ik me dat je strijd op verschillende niveaus hebt; zowel op individueel als gemeenschapsniveau. Strijd is strijd. Of het nou liefdesverdriet is of dat het gaat om je familie. Het kan troostend werken als je merkt dat je niet alleen staat in deze strijd. Samen strijden is nog altijd makkelijk dan alleen. Samen sta je sterker.

Wij als mensenrechtenwaarnemers steunen de lokale bevolking in Chiapas in hun strijd voor hun land. Om dit vol te kunnen houden is er natuurlijk geld nodig voor de organisatie Frayba om waarnemers uit te kunnen blijven zenden. Wil je Frayba steunen, of wil je gewoon mij steunen met het werven van fondsen, stort dan geld op:
http://mensen-met-een-missie.geef.nl/yannick Elk kleine donatie helpt!

Stel je voor: je scheidt van je man. Niet omdat hij nooit afwaste of omdat hij altijd te laat thuiskwam, maar omdat hij medeverantwoordelijk is voor de dood van 45 mensen, voornamelijk vrouwen en kinderen. Je was het hier uiteraard niet mee eens, maar je man was lid van een politieke partij en handelde vanuit zijn idealen die in jouw optiek veel te ver gingen. Je man is voor een aantal jaar de gevangenis in gegaan, maar ondertussen is hij weer op vrije voet en is tot je grote schrik weer in hetzelfde dorp gaan wonen. Een paar huizen verderop als waar jullie vroeger samen woonden. Elke dag zie je zijn gezicht en wordt je weer herinnerd aan wat hij gedaan heeft. Getuigenissen van de slachtpartij hebben ervoor gezorgd dat je man werd opgepakt en voor 15 jaar de bak inging. Daar zat je man natuurlijk niet op te wachten en hij is woedend dat deze mensen hem verraden hebben. Momenteel bedreigt hij deze mensen met de dood.
Gisterochtend maakte ik samen met een andere mensenrechtenwaarnemer een wandeling over de geasfalteerde weg waar flink wat huizen en winkels te vinden zijn. Vriendelijk begroetten we iedereen en mogelijkerwijs hebben we ook deze moordenaar een ´Buenas Tardes' toegewenst. Een bizar idee.

De tweede gemeenschap waar ik als mensenrechtenwaarnemer naartoe ben gestuurd is Acteal. Op het eerste gezicht lijkt het er rustig. Kinderen spelen er met een kapotte voetbal en vrouwen borduren hun traditionele kleding. Toch zijn deze mensen gevlucht uit hun dorp Colonia Puebla. In dit dorp zijn ze een katholieke minderheid. Het geweld laaide op na de vrijlating afgelopen voorjaar van een aantal paramilitairen uit Colonia Puebla, die in 1997 een bloedbad aanrichtten in Acteal. Bij dit bloedbad kwam 45 mensen om het leven, voornamelijk vrouwen en kinderen. 

In Colonia Puebla werd eerst hun pasgebouwde kerk vernietigd, de enige katholieke kerk in het dorp. Vervolgens werden sommige inwoners onterecht beschuldigd van het vergiftigen van het water. Een aantal van hen werd opgepakt en mishandeld. Ondanks aandringen van de organisatie Frayba onderneemt de overheid geen enkele actie tegen deze misdaden. Een duidelijk voorbeeld van straffeloosheid in Mexico waarvan met name de inheemse bevolking de dupe is. Daarop vluchtten 98 personen, 12 families, naar Acteal, waar ze in afwachting zijn van een oplossing. Nog altijd weten ze niet wanneer ze kunnen terugkeren.

De situatie in Acteal is een van de vele voorbeelden waarbij inheemse groepen die voor autonomie strijden worden bedreigd. Wat in Colonia Puebla in eerste instantie lijkt op een religieus conflict, heeft vooral te maken met politiek. Zo zijn de vluchtelingen in Acteal niet alleen katholiek, maar vooral lid van de de organisatie Las Abejas, letterlijk 'de bijen', waarmee ze vrede symboliseren . Volgens de wet hebben ze recht op autonomie en eigen land, maar dit staat economische plannen van de regering in de weg. Toch zijn de Abejas vastbesloten in hun strijd voor rechtvaardigheid en Frabya ondersteunt hen daarbij.

De staat heeft veel van de daders nooit bestraft en wederom garandeert zij niet de veiligheid van de inwoners van Acteal. In 2013 verzochten zij de organisatie Frayba om de aanwezigheid van mensenrechtenwaarnemers in hun dorp na de vrijlating van de daders (de paramilitairen). Op deze manieren proberen zij de rust in Acteal te behouden.

De desplazados (vluchtelingen) leven nu met 12 families in Acteal. De vluchtelingen moesten halsoverkop hun huizen verlaten toen de paramilitairen kwamen. Ze hadden geen tijd om bezittingen mee te nemen. Behalve hun kleren hebben ze niks. Maar ook deze zijn oud en versleten en aan vernieuwing toe. Dagelijks kijk ik aan tegen bilspleten van mannen die broeken aan hebben die een paar maten te klein zijn en hierdoor niet hoog genoeg reiken. Vlak bij de huizen waar de vluchtelingen zijn gevestigd zijn de wc's te vinden. Het afvalwater loopt onder hun huizen door. De wc's verspreiden een verschrikkelijke geur. Alle kinderen hebben dikke buiken, mogelijk door vitaminegebrek of ziektes die te maken hebben met het vervuilde water. Veel mensen zijn ziek. Ook wij hebben grote kans om ziek te worden. Het gezuiverde water wat wij deze week dronken bleek toch minder schoon te zijn dan ons verteld werd. De filter van de kraan bleek achteraf toch niet te werken.

Op mijn eerste dag in Acteal ontmoette ik Fransisco, een van de vluchtelingen uit Colonia Puebla. Fransisco woont nu 7 maanden in Acteal met zijn vrouw en 5 kinderen in een geïmproviseerd huisje. Elke dag gaat hij naar de algemene keuken om te eten. Voor elke persoon is er kommetje soep. Per gezin is er elke week een zak rijst en een zak mais te krijgen (om tortilla´s en posol van te maken). Soms is het maïs oud en zitten er insecten in. Evangelica, de vrouw van Fransisco, was 2 maanden zwanger toen ze gedwongen moest vluchten voor het geweld. Ondertussen is de baby geboren en net een week oud. De baby krijgt melk van de moeder, maar moet dit delen met het een na jongste kind van de familie, Celena. Traditie in de gemeenschap wil dat de kinderen tot hun 2e levensjaar moedermelk krijgen. Normaal zou dit geen probleem zijn, maar moeder produceert niet voldoende melk doordat ze zelf niet zoveel voedingsstoffen binnenkrijgt. Geld voor melkpoeder is er niet.
Voorheen had Fransisco een milpa (een maisakker) en enkele colmenas (bijenkorven), maar deze zijn allemaal vernietigd door de paramilitairen. Net als de drie koeien die hij had. Deze zijn allemaal afgeslacht. In Acteal heeft Fransisco helemaal niks. Gelukkig heeft hij iemand in de gemeenschap ontmoet die hem wel wil helpen. Hij mag op het stuk land van een vriend werken in ruil voor wat extra voeding voor zijn gezin. Fransisco wil niet afhankelijk zijn van zijn vriend maar hij heeft geen keus. Het liefst wil hij gewoon zijn stuk grond in Colonia Puebla terug, maar hij weet dat dat niet kan. Het is nog veel te gevaarlijk. Vorige week hebben ze nog een huis verbrand van een dorpsgenoot omdat hij alle wandaden van de leden van de overheidspartij aan de kaak stelde. Gevaarlijk dus om je mond open te doen.
Sinds een aantal weken zit Fransisco eraan te denken om maar helemaal niet terug te keren naar Colonia Puebla. Dezelfde vriend uit Acteal heeft namelijk aangeboden om het stuk grond aan hem te verkopen voor 6000 pesos. Het is een hoop geld, maar Fransisco zou dan eindelijk rustig met zijn gezin kunnen leven en weer zijn eigen huis en grond hebben. Tot de overheid in de toekomst misschien ook dit stuk land op een gewelddadige manier op gaat eisen.

Afgelopen zondag woonden wij als mensenrechtenwaarnemers de mis bij van de katholieke kerk. Vier uur lang hebben we intensief geluisterd naar een priester die in de locale taal, Tsotsil, praatte. De katholieken in Acteal hangen de bevrijdingstheologie aan, wat inhoudt dat er veel ruimte is voor discussie en interpretatie van de bijbel. Hierdoor waren veel kerkgangers aan het woord en deed iedereen even kort zijn zegje. Later werd er samen gebeden. Mensen ging met hun knieën op de grond zitten en een enkeling ging zelfs liggen. Ondertussen zeiden ze hardop 'Mea culpa' en 'Mea grandisima culpa' ('ik ben schuldig' en 'ik ben verschrikkelijk schuldig'). Het merendeel van de kerkgangers begonnen hardop, hardverscheurend te huilen. Ik heb stiekem ook een traantje gelaten, meegesleept door alle emoties. De masacre (slachting) uit 1997 lijkt lang geleden, maar er bestaat nog altijd veel leed door de straffeloosheid van het merendeel van de daders. Sinds kort is daar de angst bijgekomen voor de terugkomst van de daders die uit de gevangenis zijn gekomen en opnieuw hun bedreigingen zijn gaan uiten.

Een aantal jongeren uit Acteal (zowel de vluchtelingen als de overlevenden van de slachtpartij) hebben een koor opgericht. Wat in gesprekken niet kan worden geuit, kan makkelijker worden gedeeld tijdens het zingen. Tijdens ons verblijf in Acteal hebben we veel met deze jongeren opgetrokken en ze hebben ons tijdens het verblijf een aantal nummers geleerd. Voor mij was dit een bijzondere ervaring. Het maakte me vrolijk om onder begeleiding van een gitaar iets met deze jongeren te delen. Tot ik me weer realiseerde waar de tekst overging en de heftigheid van hun situatie weer keihard binnenkwam.

Boven aan de trap, voordat je afdaalt naar het dorp Acteal, kom je een standbeeld tegen dat is neergezet als nagedachtenis aan alle slachtoffers van de slachtpartij uit 1997. Het is een zwart/grijs langwerpig beeld van mannen, vrouwen en kinderen met verwrongen gezichten die naar boven proberen te kruipen. Het ongelukkig lot wil dat om het standbeeld heen, het zwermt van de vliegen. Hierdoor lijkt het alsof al die mensen die zijn afgebeeld nog altijd in het proces van afsterven zitten. Als kijker krijg je automatisch de associatie met de straffeloosheid van de daders. Zolang er nog geen erkenning bestaat voor het leed van de slachtoffers en zolang alle daders nog niet hebben geboet, kunnen de slachtoffers niet in vrede sterven.

De laatste nacht tijdens ons verblijf werden we opgeschrikt door een hard geluid. Iemand sloeg op de ramen van ons kampement en rende hard weg. We dachten in eerste instantie dat het om een grap ging, een van de jongeren wilde ons vast laten schrikken, tot iemand een half uur later een steen door de ramen gooide. Het raam kapot, en vooral vijf mensenrechtenwaarnemers die heel erg geschrokken waren. Gelukkig is niemand geraakt. We hebben de lokale autoriteiten gewaarschuwd die de omgeving hebben uitgekamd. Tot nu toe is onduidelijk wie de schuldige is en wat de oorzaak van de aanslag was. Dan komt het geweld ineens wel erg dichtbij.

Om door te gaan met dit werk van Frayba is er natuurlijk geld nodig. Raakt dit verhaal je, of wil je gewoon mij steunen met het werven van fondsen, stort dan geld op:
http://mensen-met-een-missie.geef.nl/yannick
Elke kleine donatie helpt!

Nooit gedacht dat ik het normaal zou vinden dat er 's nachts muizen naast mijn hoofd lopen. Nooit gedacht dat het slapen in een hangmat zo'n hel kon zijn. Nooit gedacht dat je zo'n keelpijn kon krijgen van koken op vuur. Nooit gedacht dat ik zo blij zou zijn met een droge tortilla. Nooit gedacht dat het werk als mensenrechtenwaarnemer zo interessant kon zijn...

Afgelopen twee weken heb ik in een communidad (een gemeenschap) in Chiapas gezeten als waarnemer. Het doel was simpel: houd je ogen open en vermeld alle (gewelds)incidenten die plaatsvinden binnen het dorp. De meeste gemeenschappen waar je als mensenrechtenwaarnemer naartoe wordt gestuurd zijn Zapatistengemeenschappen. De Zapatistas is een linkste rebellengroep die op Nieuwjaarsdag 1994 de wereld verraste met een opstand. Deze Zapatistas zijn voornamelijk indianen die zich lieten inspireren door Emilio Zapata, die begin vorige eeuw een boerenopstand leidde. Duizenden gemaskerde en gewapende indianen veroverden op die koude winterochtend zes gemeenten van Chiapas, waaronder San Cristobal de Las Casas (dit is ook de stad waar de organisatie is gevestigd waarvoor ik nu werk). 'Wij zijn het product van vijfhonderd jaar onderdrukking' zeiden de Zapatisten gericht aan het volk van Mexico.

De Zapatisten leven onafhankelijk van de nationale regering in autonomen gemeenschappen. Ze noemen de Mexicaanse overheid de ' Slechte Regering', in tegenstelling tot hun eigen ' Goede Regering'. Ze accepteren geen enkele inmenging van de overheid, runnen hun eigen scholen en ziekenhuizen en weigeren hulp en uitkeringen van de staat.

Sinds hun opstand in 1994 hebben de Zapatisten een grote uittrekkingskracht uitgeoefend op activisten wereldwijd. De Mexicaanse rebellen hebben een belangrijke invloed gehad op de opkomst en groei van de andersglobaliseringsbeweging, die eind jaren negentig haar hoogtepunt beleefde en zich net als de Mexicaanse indianen keert tegen het neoliberale model. Dit is ook te merken aan het aantal touristen in San Cristobal de Las Casas; er is een groot percentage vrouwen met geschoren hoofden en hippies en anarchisten met piercings over hun hele lichaam. Een hele attractie op zich.

Het is heerlijk om terug te zijn in San Cristobal na twee weken in een gemeenschap te hebben gezeten. Aankomende weken ga ik op het kantoor van Frayba werken, de organisatie dat zich inzet voor mensenrechten, voordat ik weer naar de volgende gemeenschap gezonden wordt. Maar eerst heb ik nog een aantal weken in San Cristobal de Las Casas. Hier kan je het op elke straathoek de heerlijkste quesadilla's, huraches, tortas, tortilla's en empeñadas vinden. Logisch dat obesitas een van de grootste sociale problemen in Mexico is! Tegelijkertijd ironisch dat de regering van president Enrique Peña Nieto onlangs de zogenoemde Nationale Kruistocht tegen de Honger heeft gelanceerd, een project dat juist 7,5 miljoen arme Mexicanen op het platteland moet verlossen van een chronisch voedselgebrek. Maar goed, deze informatie even terzijde.

Het verblijf aan de gemeenschap was een grote beleving, maar in bepaalde opzichten ook anders dan ik had verwacht. Het is vooral afwachten, je mond houden en op je handen zitten. Je blijft neutraal, je mengt je niet in het conflict en ik mocht helaas niet mijn o zo geliefde antropologische diepte interviews houden. Je wacht vooral af tot de informatie naar jou toekomt. Af en toe komt er een compa naar de plek waar we zaten met nieuwe informatie omtrent het conflict. 'Compa' of 'Compañero' (kameraad of metgezel) is een aanduiding die zijzelf gebruiken om elkaar en ook ons, aan te spreken. In deze context betekent het ook een metgezel in hun strijd om rechtvaardigheid. Gelukkig zijn deze twee weken rustig verlopen en hebben er geen ernstige incidenten plaatsgevonden.

De ruimte in deze gemeenschap was deze twee weken beperkt tot 30 m2. Voor degene die me kennen waren deze omstandigheden erg moeilijk voor een actief persoon als ik. Daarom heb ik zoveel mogelijk samen met andere observadores dagelijks Yoga en buikspieroefeningen gedaan om in een beetje in vorm te blijven. Wees dus niet verbaasd als ik terugkom in Nederland met een strak wasbordje. Voor de rest heb ik me deze twee weken prima vermaakt met het lezen van een stuk of vijf boeken en heb ik mijn Spaanse grammatica tot in de puntjes geperfeccioneert. Drie keer per dag koken was een feest, er was toch niets anders te doen! Helaas kwamen de bonen me al de tweede week de neus uit. Ik had een paar keer neiging om bladeren te eten om wat diversiteit aan mijn voedselpatroon toe te voegen.

Gedurende de twee weken verbleven we op het terrein van een Zapatistenfamilie. We hebben veel interessante informele gesprekken gehouden met de man van de familie en met de kinderen van het gezin gespeeld. Op een gegeven moment ga je werkelijk elke beweging van de familie in de gaten houden (je hebt toch niet veel meer te doen). Maar zoals wij hen observeerden, deden zij dit ook bij ons. Aapjes kijken!

De reden dat we niet van het terrein van de familie afmochten gaan was omdat het gevaarlijk kon zijn. Er bestaat daar namelijk een groot risico voor geweld. Afgelopen jaren hadden er al veel incidenten plaatsgevonden in deze gemeenschap. De compa's zijn met hun onafhankelijkheidsstrijd niet gewenst door de partijleden (los partidistas) in de gemeenschap. Ze willen niet dat deze Zapatistengemeenschap in dat dorp autonoom wordt en ze doen er dan ook alles aan om te voorkomen dat ze hun eigen school opzetten. In de loop van de jaren zijn er dan ook velen conflicten ontstaan. In 2010 zijn 30 partijleden de huizen van de compa's binnendrongen met stokken, machetes en wapens, en ze hebben geprobeerd twee vrouwen te verkrachten. Om dit geweld te onvluchten zijn 27 Zapatistenfamilies de bergen ingetrokken. Na 33 dagen zonder voedsel of bescherming keerden zij terug naar hun huizen.

In dat jaar is ook de oudste dochter van tien jaar van het echtpaar waar wij verbleven, overleden. Er brak een epidemie uit en het meisje werd erg ziek. Ze is door ondervoeding, en door angst en stress uiteindelijk bezweken. De families zeggen dat het meisje is ' behekst' en dat de vijanden die hen verjoegen brujería (hekserij) hebben toegepast. Dat is hun verklaring voor haar overlijden.

Nog altijd leven de Zapatisten in een situatie van continue onzekerheid. De velden waar zij hun mais en koffie verbouwen worden regelmatig vernield en/ of verbrand, hun vee wordt vergiftigd en geroofd, hun huizen worden binnengevallen en zij worden geregeld bedreigd dat de mannen vermoord worden en de vrouwen verkracht. Ze kunnen nooit alleen gaan werken, wat ten koste gaat van het werk en ervoor zorgt dat ze minder inkomsten hebben.

De lokale overheden zijn partijdig waardoor de compa's helaas geen hulp van hen kunnen verwachten. In 2010 heeft de Zapatistengemeenschap daarom de hulp van de organisatie Frayba ingeroepen. Door de aanwezigheid van mensenrechtenwaarnemers is het geweld aanzienlijk verminderd. De ' vijanden' weten dat Fraya elk wantoestand zowel nationaal als internationaal onder de aandacht zal brengen en men is bang voor de mogelijk gevolgen. Frayba probeert verder ruimte te creëren voor een dialoog om zo tot een oplossing te komen. Tot die tijd zijn er bijna continue mensenrechtenwaarnemers.

Het is een beetje raar om het over een gemeenschap te hebben zonder de naam te noemen. Maar het kan niet anders. De eerste les die ik hier heb geleerd is dat je niet al te gretig mag zijn met informatie. Dat kan in een land als Mexico gevaarlijk zijn. Je zou maar eens iemand van de overheid tegen het lijf kunnen lopen met kwade bedoelingen. Je zou zomaar ineens een oreja (letterlijk: oor) tegenover je kunnen hebben. Iemand die deze informatie doorspeelt en zowel jou als de gemeenschap waar je bent geweest in gevaar kan brengen. Blijf dus altijd op je hoede en wees spaarzaam met het delen van informatie! Het is dus beter om niet te praten over je werk in een openbare ruimte. Als mensen vragen wat ik hier doe dan zeg ik dat ik Engelse les geef in San Cristobal.

Om door te gaan met dit werk van Fraya is er natuurlijk geld nodig. Raakt dit verhaal je, of wil je gewoon mij steunen met het werven van fondsen, stort dan geld op: http://mensen-met-een-missie.geef.nl/yannick
Elk kleine donatie helpt!