Veel heftige verhalen
Eind november/ begin december liep ik twee weken mee op de afdeling 'Zona Altos' van Frayba. Op deze afdeling worden inheemse groepen uit de Zona Altos in Chiapas bijgestaan in hun strijd voor rechtvaardigheid. Ze documenteren gebeurtenissen, geven (juridisch) advies, zorgen voor publieke bekendheid van de gebeurtenissen en werken samen met andere organisaties om de regering op te roepen iets te doen aan deze misstanden.
Mijn werk bestond onder andere uit het invoeren van interviews in de computer, het zoeken van informatie over (politieke) organisaties in de regio; ik ging mee naar een vergadering in Acteal over de een mogelijke terugkeer van de bijna 100 vluchtelingen naar Puebla (in ieder geval voor de koffieoogst) en er waren nog tal van andere klusjes. Elke dag las of hoorde ik zo verhalen, waarvan ik me nauwelijks kan realiseren dat het echt gebeurt. Zoals het verhaal van de vluchtelingen uit Banavil die hun verhaal kwamen vertellen tijdens een persconferentie op het kantoor van Frayba.
Vluchtelingen uit Banavil doen persoonlijk verslag
De situatie van de vluchtelingen uit Banavil is een van de processen die de afdeling Zona Altos bijstaat. Zo werd er op 4 december een persconferentie georganiseerd om bekend te geven aan hun situatie en de regering op te roepen om iets te doen.
Het verhaal van de vluchteling uit Banavil begint in 1996, toen Alonso Lopez Ramirez hen uitnodigde om een basis van het Zapatische Nactionale Bevrijdingsleger (EZLN) te worden. Hij was een van de vertegenwoordigers van de EZLN. "Na een tijdje zei hij dat we ons zouden terugtrekken als EZLN basis", vertelt Lorenzo Lopez Giron in een video die is gemaakt over hun situatie, "want hij begon hulpprogramma's van de regering te ontvangen, op het gebied van woning, het 'kansen-programma', PROCAMPO en meer. En hij was er niet blij mee dat wij niet hetzelfde deden'. Vanaf die tijd werden de families, die de programma's van de regering niet accepteerden, op verschillende manieren lastig gevallen en bedreigd. Uiteindelijk heeft dit geleid tot de kidnapping en waarschijnlijk de moord op Alonso Lopez Luna.
De moord op Alonso Lopez Luna
Het is 4 december 2011. De familie Lopez Luna zet koffie, bakt tortilla's en ontbijt om zich op te maken voor een mis in Tenejapa. Dan vallen leden van de politieke partij PRI hun huis met geweld binnen, gewapend met stokken, stenen en vuurwapens. Ze nemen de vader, Alonso Lopez Luna, mee en zijn broer Lorenzo Lopez Giron raakt gewond en wordt gevangen genomen.
Verder wordt Francisco Santiz Lopez, simpatizant van de EZLN, voor 14 maanden onterecht beschuldigd van de moord op een van de mensen die het huis van Alonso Lopez Luna binnenvielen. Pas na een intensieve internationale campagne wordt Francisco Santiz Lopez vrijgelaten.
Later wordt een arm gevonden, waarvan de familie bevestigt dat het de arm is van Alonso Lopez Luna, vanwege een leedteken op een van de vingers.
Een onmenselijk leven
Als gevolg van dit geweld vluchten vier families uit Banavil, 14 mensen in totaal, naar San Cristobal de Las Casas. Ze hebben hun huis en land achter moeten en laten en leven op dit moment in onmenselijke omstandigheden: in een zeer kleine woning, zonder drinkwatervoorziening en zonder toegang tot medische hulp. Ondertussen lopen de daders, van wie de namen bekend zijn op vrije voet, terwijl de slachtoffers zelf worden beschuldigd.
Vanwege deze situatie is Frayba van mening dat:
mensenrechten worden geschonden: integriteit en persoonlijke veiligheid, eerlijk proces, juridische waarborg, bewegingsvrijheid en verblijf. Deze rechten zijn allen opgenolmen in internationele overeenkomsten die ook zijn getekend door de Mexicaanse overheid.
Daarom eist Frayba het volgende:
- Dat zo snel mogelijk omstandigheden worden gecreerd zodat de vier families terug kunnen keren naar Banavil
- De uitvoering van de arrestatiebevelen tegen 13 mensen die worden beschuldigd van de gedwongen verdwijning van Alonso Lopez Luna en de mishandeling van Lorenzo López Giron.
- De annulering van de arrestatiebevelen tegen Alonso López Luna, Pedro en Antonio López Girón, simpatisanten van de EZLN en slachtoffers van de gewapende aanval op 4 december 2011.
- De bekendmaking van de verblijfplaats van Alonso López Luna, die sinds 4 december 2011 is verdwenen.
Op You Tube is een filmpje te zien waarin de slachtoffers in detail vertellen wat hen is overkomen (Spaanstalig):
http://www.youtube.com/watch?v=hyuMJEV6W7s